Stoppen met pijnlichaam voeden, hoe je een eind maakt aan je drama queen

Steeds weer hoor ik deze opmerkingen: ‘Ik ben hem alleen nog niet tegengekomen.’ Of nog erger: ‘Ik heb wel iemand ontmoet en het leek zo mooi. Maar hij stelde me weer teleur. Dus het is over, alweer.’

Vooral die laatste maakt dat ik dieper wil kijken. Want wat is er aan de hand? Kies je steeds ‘de verkeerde’ of kies je wel ‘de juiste’ maar gaan er dingen mis waardoor hij niet meer de juiste lijkt? Een cruciaal verschil en wij succesvolle, zelfstandige vrouwen kunnen hier zo de fout mee in gaan.

De ‘verkeerde kiezen’ kan zijn omdat je iets begint met iemand die helemaal niet vrij is. Of met een man die bindingsangst heeft. Een vrije vogel die helemaal geen echte, liefdevolle, vaste relatie wil. En even voor de duidelijkheid, ik zet verkeerd en juist iedere keer tussen aanhalingstekens, omdat er geen goede of foute mensen bestaan. Er bestaan wel foute keuzes.

En ach wat is fout? We herhalen alleen de niet werkende ervaringen. In de liefde is dit niet ongevaarlijk. Want er komt een moment dat je er zo klaar mee bent dat je het opgeeft om de liefde te vinden.

Hoe jammer en onnodig zou dat zijn. En als je dit punt al bereikt hebt, hoop ik van harte dat je verder leest.

Terug naar optie 2, je denkt dat je een leuke man hebt gevonden, maar hij stelt je weer teleur. Het gaat mij om het woordje weer. Want wat gebeurt daar? Ik wil in dit artikel een mogelijke oorzaak met je bespreken: het pijnlichaam.

Pijnlichaam?

Nou dit is wel het laatste waar je aan denkt als je het over een nieuwe liefde hebt. Toch? Het pijnlichaam… Want je wilt op weg naar gelukkig zijn, verliefd zijn, blij zijn met je vriend/man. Daar hoort zoiets als het pijnlichaam toch niet bij?

Hoe gek het ook klinkt: als je in je single bestaan regelmatig last hebt van plotselinge gevoelsveranderingen of stemmingswisselingen (waar vaak het etiket ‘teleurstelling’ aan gehangen wordt) dan kun je er zeker van zijn dat dit in een relatie ook zal plaatsvinden.

Stemmingswisseling en verslaving aan ongelukkig zijn

In ons ontwerp als mens zit ‘iets’ dat ongelukkig zijn nastreeft. Grote kans dat je verstand je nu zal vertellen dat het onzin is en dat je helemáál niet ongelukkig wilt zijn. Niemand wil toch ongelukkig zijn?!?

Inderdaad streeft ieder mens op zijn of haar manier naar geluk. De basis-drijfveren van een mens zijn het vermijden van pijn en het zoeken naar geluk en genot. En toch is er een mechanisme in ons dat ongelukkig zijn in de hand werkt. Het mechanisme doet dat door emotionele negativiteit te voeden. Je kunt dit mechanisme in jezelf herkennen als de neiging in jezelf om drama’s te maken, muggen door negatieve gedachtenspiralen op te pompen tot olifanten. Door telkens terugkerende conflicten en zich steeds herhalende pijnlijke gebeurtenissen in je leven. Welke gebeurtenissen dat zijn, is afhankelijk van jouw pijnlichaam.

Ieder mens heeft namelijk zijn eigen favoriete probleemgebied(en). De één moet telkens de conclusie trekken dat haar relaties niet werken. De ander heeft altijd problemen met of op het werk. Weer een ander heeft altijd issues met geld en vriendschappen en weer een ander met familie. Het denken speelt bij het ontstaan van deze problemen een grote rol.

Je kunt dus verslaafd zijn aan ongelukkig zijn. En als je dat weet, dan zie je waarschijnlijk ook meteen dat een relatie niet de oplossing is hiervoor. Door een relatie en de liefde zal dit niet verdwijnen. Het verdwijnt alleen door bewustzijn en eigen alertheid hierin.

Ik vertel je er graag meer over. Wat meer achtergrond en enkele persoonlijke ervaringen van vrouwen die zich herkenden in het pijnlichaam, waaronder ikzelf.

Wat is precies een pijnlichaam?

Dat het zo moeilijk is om de neiging om drama’s te maken te stoppen komt doordat wij een pijnlichaam hebben. Volgens Eckhart Tolle, de auteur van de bestseller ‘De kracht van het NU’, hebben wij als mens allemaal een pijnlichaam. Het pijnlichaam is een opeenhoping van oude emotionele pijn in je energieveld. Het is een semi-autonoom energieveld. Dat wil zeggen dat het een onderdeel van ons is, maar dat het ook een bepaalde zelfstandigheid heeft.

Normaal bevindt ons pijnlichaam zich in een soort sluimertoestand. Je bent je er dan niet van bewust. En dat is maar goed ook. Als je bewust al je emotionele pijn met je meedraagt, dan is het leven geen pretje. Het pijnlichaam kan een hele tijd uit je bewustzijn blijven. Soms sluimert het dagen, meestal weken, maar het kan ook maanden of jaren sluimeren.

Net als andere levensvormen heeft het pijnlichaam ‘voeding’ nodig om te overleven. En het voedsel dat het nodig heeft, is energie met een vergelijkbare frequentie. Dat wil zeggen: gelijksoortige emotionele pijn als waar het pijnlichaam uit bestaat. Het pijnlichaam is verzot op emotioneel pijnlijke ervaringen want daar voedt het zichzelf mee. Voor het pijnlichaam is elke emotioneel pijnlijke ervaring bruikbaar als voedsel. Daarom gedijt het zo goed op negatief denken en op drama in relaties.

Hoe komt het pijnlichaam in actie? Door onze gedachten, zij zijn het startpunt van onze gevoelens. We ervaren plotseling een gevoel of gaan richting een gevoel maar realiseren ons onvoldoende dat dit altijd voorafgegaan is door een gedachte.

Petra kon helder verwoorden hoe het actieve pijnlichaam zich in haar leven liet zien en voelen

“Toen ik voor het eerst kennismaakte met het pijnlichaam en mijn verslaving aan ongelukkig zijn, ging er een schok van herkenning door mij heen. Ik weet nog dat ik tijdens een eerdere relatie constateerde dat het wel leek alsof ik meer ‘alive’ was. Meer present was en intenser leefde als er drama’s en emotionele pijn waren. Hoewel ik het aan de ene kant verschrikkelijk vond dat er ruzies en spanningen waren en ik niets liever wilde dan vrede en harmonie, ervoer ik ook dat er ‘iets’ in mij was dat het ook wel lekker vond, al die spanning en dat drama. Na de spanning en drama leken mijn zintuigen weer scherper te werken en was er weer meer hunkering, verlangen naar en liefde voor mijn toenmalige partner. Ik ervoer dat er ‘iets’ in mij was dat gedijde op melancholie, negativiteit en drama’s.

Momenten van rust en harmonie duurden nooit lang in die relatie. De rust kon op twee manieren verstoord worden. Of ik werd vanuit het niets overvallen door een onbehaaglijk gevoel of er gebeurde ‘iets’ in mijn relatie waardoor ik zo getriggerd werd dat ik werd overspoeld door een golf van negatieve gevoelens en gedachten. Bij mij begon het meestal met een onbehaaglijk gevoel dat mij overviel, zomaar vanuit het niets. Ik kon bijvoorbeeld in een prima bui zijn en dan ‘ineens’ was het er. Meestal eerst heel licht maar op een gegeven moment werd dat onbehaaglijke gevoel zo sterk en aanwezig dat het mijn aandacht op ging eisen. Ik nam mijn opgekomen onbehaaglijke gevoel altijd uiterst serieus. Want er moest een reden zijn waarom ik mij zo voelde. Onbehaaglijke gevoelens komen toch niet vanuit het niets?

Ik maakte dan contact met het gevoel en al snel waren er negatieve gedachten die aanhaakten bij het gevoel. En die gedachten versterkten weer het gevoel en het sterker wordende negatieve gevoel versterkte weer de negatieve gedachten. En zo kwam ik in een negatieve spiraal terecht van denken, voelen, drama, denken, voelen, drama, denken…

Het kon zomaar gebeuren dat mijn toenmalige partner ‘s morgens een opgewekte vrouw achterliet, maar dat hij een emotioneel, negatief, depressief exemplaar aantrof als hij weer thuiskwam. Die met hem wilde praten en vol zat met aanklachten. En meestal snapte hij er niks van waar al die negativiteit en emoties zo ineens vandaan kwamen. En door zijn, in mijn ogen niet begripvolle reactie, voelde ik mij onbegrepen en niet gezien en dan was het drama compleet.”

Voel je ook de vermoeidheid en het gedoe in wat Petra hierboven vertelt? Herken je er iets van?

Hoe merk je nu dat denken zo’n belangrijke rol speelt?

Wat doen gedachten voor je pijnlichaam? Ze zorgen ervoor dat jij jezelf overstuur denkt, jezelf de put in praat. Fatalisme, dat wat gebeurt, krijgt een negatieve interpretatie. Jezelf een slachtoffer vinden van een situatie en/of anderen aanklagen. En je vervolgens te laten overspoelen door negatieve gevoelens die al deze gedachten opwekken.

Het kan zijn dat je dit mechanisme in jezelf gewoon niet hebt of niet herkent omdat je nog de illusie hebt dat alle emotionele negativiteit, drama’s en problemen in je leven ‘echt’ en ‘gerechtvaardigd’ zijn. Dat het anderen zijn die jouw problemen veroorzaken en je dingen aan doen. Dat het leven jou niet gunstig gezind is. Je herkent jezelf dan waarschijnlijk in ‘ik heb ook altijd pech’ of dat je er vast van overtuigd bent dat er geen geschikte mannen zijn.

Je ego zegt dan ‘Ik voel mij rot/vervelend/somber omdat de ander iets gedaan of nagelaten heeft.’

En zelfs als je dit mechanisme tot ongelukkig zijn wel herkent, en beseft dat je zelf ook een steentje bijdraagt aan de problemen en emotionele negativiteit in je leven, dan nog is het niet makkelijk om die neiging te stoppen.

Het actief worden van het pijnlichaam

Je kunt het pijnlichaam ook zien als een beer in winterslaap: een tijd lang is er geen beer op de weg (letterlijk en figuurlijk) maar op een gegeven moment wordt hij hongerig wakker.

Dat ontwaken van het hongerige pijnlichaam kun je op twee manieren waarnemen: als je alleen bent of als je samen met anderen bent.

Als je alleen bent

Als je alleen bent, merk je dat een gevoel van onbehagen zich meester van je maakt. Net was alles nog goed, maar ineens is daar een zwaar gevoel, een verdrietig gevoel, onbehaaglijk en negatief. Het kan ook beginnen als een puur fysieke reactie doordat je – zonder dat je het weet – getriggerd werd door ‘iets’. Er bekruipt je een gevoel van onraad, van ‘er is iets mis’. Je hart bonst en het zweet breekt je misschien uit. Hoe dan ook, het is alsof een donkere wolk je bewustzijn binnentrekt.

Het gevoel van onbehagen kan eerst licht aanwezig zijn, maar al snel groeit het gevoel en komt er een stroom van automatische negatieve gedachten op gang. Het stemmetje, je meereizende sportcommentator die zich voor jou uitgeeft, begint te klagen. Het stemmetje begint te fantaseren (het is dol op rampscenario’s), te beschuldigen en vooral veel verwijten te maken. Door deze gedachten neemt je gevoel van onbehagen toe en word je verdrietiger, bozer of angstiger. Je kunt je lichaam daarbij ook letterlijk voelen verkrampen.

Die gevoelens versterken op hun beurt weer de stem in je hoofd vol met negatieve gedachten. Als je je lichaamsgevoel minder waarneemt, kan het zijn dat je het binnentrekken van deze negatieve energie niet opmerkt, maar waarschijnlijk is het eerste wat je opmerkt dat je een moedeloos gevoel hebt.

Op het moment dat je samen met anderen

Als jij met anderen samen bent en het pijnlichaam heeft honger, dan herken je vast het volgende beeld. Het pijnlichaam dat met mes, vork en slab klaar zit om in te haken op iets dat gezegd, gedaan of waargenomen wordt. Misschien kun je zelfs waarnemen dat je aanstuurt op drama. In de meeste gevallen ben je je hier echter niet van bewust.

Alle pijnlichamen reageren op triggers. Een trigger is ‘iets’ in het hier-en-nu, iets actueels wat je op dit moment meemaakt en wat raakt aan oude emotionele pijn. Het brengt een lading mee die niet bij het huidige voorval past maar raakt aan een eerdere ervaring die pijn heeft gedaan. Vaak is deze onderliggende pijn onbewust en/of herkennen we het niet als pijn.

Als je getriggerd bent reageer je op een automatische manier: je oude manieren van denken, voelen en doen worden geactiveerd. Je hebt dus op dat moment, die split second, geen vrijheid in je manier van denken, voelen en reageren. Triggers kunnen bepaalde situaties zijn of bepaalde dingen die mensen doen of zeggen.

Het pijnlichaam dat klaarstaat om te gaan eten kan zelfs het onbeduidendste als trigger gebruiken. Iets dat iemand zegt of doet, een stembuiging, een manier van kijken, een gebaar, een liedje… Ook gedachten kunnen als trigger dienen. Op nog onbewuster niveau kan zelfs de kleur behang, een ding of een geur een trigger zijn. De bekende trigger voor vrouwen is vermoeidheid. Vermoeidheid die ontstaan is doordat je je eigen grenzen niet bewaakt. Dit gaat vaak over te lang en te veel werken (omdat het ook gewoon leuk en boeiend is). Te veel verplichtingen ervaren in het sociale leven zonder echt te voelen maar wat wil ik nou?

Mijn eigen ervaring met mijn pijnlichaam speelde vooral op in mijn relaties. Althans daar liep het de spuigaten uit.

Ik klaagde mijn exen eigenlijk altijd aan. Of ze hadden te weinig tijd/aandacht voor me of ze begrepen me niet goed. Nu weet ik dat het niets met deze mannen te maken had maar alles met een innerlijk tekort aan bevestiging uit mijn gezin waar ik geboren ben. Ik heb sterke herinneringen aan vakanties met mijn ex waarin ik altijd in de eerste 3 dagen enorme drama’s maakte.

Van die zinnen als ‘wat doe ik hier’ (aan het begin van een lang gewenste reis). ‘In welke foute film zijn we beland’, ik bracht het drama altijd in de relatie. Die zette ik met ieder conflict op scherp. ‘Zie nou we passen ook helemaal niet bij elkaar.’ En waarom altijd aan het begin van de vakanties? Ik kende mezelf nog niet zo goed toen en wist niet dat ik behoefte aan structuur en regelmaat heb. Daar doe ik het het beste op. Maar iedere start van de vakantie was ontregelend voor mij omdat ik heel slecht was in grenzen geven en ik ging praktisch altijd uitgeput op pad.

Voer dus voor geklaag en negatieve gedachten.Voer voor mijn pijnlichaam. Ik herken me ook in wat Petra vertelt. Dat ik mijn eigen gevoelens altijd heel serieus nam. Ik voel me zo dus zal er ook wel iets van waar zijn. Ik herinner me veel somberheid en zwaar op de hand gedrag. Uiteindelijk werd ik depressief en ging ik in therapie, wat mijn redding was.

Wat ik pas veel later begreep was de uitspraak van mijn ex:

’Het lijkt wel of ik twee verschillende vrouwen heb; een blije, vrolijke en positieve en een klagende, vermoeide en negatieve.’

Na jaren begreep ik pas hoe waar zijn woorden waren.

Wat gebeurt er als je pijnlichaam getriggerd wordt

Op het moment dat je getriggerd raakt, kun je gaan herkennen dat het pijnlichaam met kracht je bewustzijn binnentrekt. In een split second word je overspoeld door moeilijke en pijnlijke gevoelens. Je kunt je lichaam voelen verkrampen en/of je voelt een stoot adrenaline door je heen golven als je boos wordt. Of je voelt alle energie uit je wegtrekken als je verdrietig wordt. Hoe dan ook: het binnentrekken van het pijnlichaam in je bewustzijn kan flinke mentale en fysieke gevolgen hebben. Deze worden direct gevolgd door een stroom van negatieve gedachten, die de fysieke gevoelens versterken.

Het is alsof een grotere macht het even van je overneemt: Je wordt meegesleurd door de gedachten en gevoelens van het moment en je reacties die hier het gevolg van zijn, lijken volledig automatisch te gebeuren.

Op het moment dat je je helemaal identificeert met de stem in je hoofd en je al deze verdraaide gedachten gaat geloven, is dat het begin van drama’s en ellende. Je reacties en gedrag zijn dan niet meer adequaat en ‘gezond’, maar het resultaat van verdraaide gedachten, tunnelvisies, opgeblazen gevoelens en een verkeerde voorstelling van zaken. Andere mensen reageren hier dan weer op en voor je het weet ben je weer getrakteerd op eenzelfde soort emotionele pijn als waar je pijnlichaam al vol mee zit.

Niet zelden reageer je dan op iemand of op een situatie op een manier waar je later spijt van krijgt. ‘Ik was mijzelf niet’ of ‘ik weet niet wat mij bezielde’ zijn dingen die je jezelf later tegen iemand hoort zeggen. Voor het pijnlichaam is elke emotioneel pijnlijke ervaring bruikbaar als voedsel. Daarom gedijt het zo goed op negatief denken en op drama in relaties.

Je wilt stoppen met pijnlichaam voeden

Als je je bewust wordt van je pijnlichaam ontdek je waar je triggers liggen, waar jij op aanslaat. Sommige pijnlichamen reageren maar op één soort trigger of situatie. Er zijn ook pijnlichamen die op meerdere triggers en situaties reageren. In alle gevallen hebben de triggers te maken met thema’s die in de jeugd pijn hebben veroorzaakt of wat we onbewust aan pijn hebben overgenomen. Vaak is dit het willen dragen van de pijn van vader en/of moeder.

En door het actief worden van het pijnlichaam bij een trigger in het hier-en-nu over iets dat linkt aan het verleden, blijft ook de pijn uit het verleden geactiveerd worden en houden we het in het hier-en-nu in stand. Het kan zelfs zo zijn dat door de heftige reacties in het hier-en-nu de pijn uit het verleden alleen maar versterkt wordt en het pijnlichaam groeit.

Of je nu alleen bent of met anderen, als het pijnlichaam actief wordt functioneert het als een soort psychische parasiet en zuigt het degene die een ‘aanval’ heeft van het pijnlichaam helemaal leeg. Na een hongeraanval van het pijnlichaam blijft je organisme leeg en uitgeput achter.

Jacqueline deelde open en kwetsbaar haar ervaring met haar hongerige pijnlichaam

“Toen ik voor het eerst las over het pijnlichaam, kon ik het nog niet zo goed plaatsen hoe het werkte. Toch was er iets wakker gemaakt in mij want dezelfde dag nog kreeg ik een demonstratie van mijn pijnlichaam toen ik een telefoongesprek had met de man met wie ik nog niet zo lang een relatie had.

Omdat we 80 kilometer uit elkaar woonden, belden we op de dagen dat we niet samen waren elke avond even. Ik was die dag in een heel goed humeur en ik voelde mijn liefde voor mijn vriend stromen. We hadden een heel fijn gesprek en toen gebeurde het: hij vertelde mij dat hij de komende twee dagen dat hij vrij had van zijn werk niet bij mij langs zou komen omdat hij wat tijd voor zichzelf nodig had. Binnen een honderdste van een seconde voelde ik mijn lichaam verkrampen, zwaar worden en voelde ik een enorme ondefinieerbare emotionele onweersbui binnendrijven.

Ik probeerde rustig te blijven en luisterde naar wat mijn vriend mij te vertellen had. Dat het niks met mij te maken had, dat hij mij een geweldige vrouw vond en dat hij mij miste. Alleen dat hij merkte dat hij nog niet helemaal hersteld was van een griep en dat hij daarom graag even wat tijd voor zichzelf wilde. Een beter tegengif dan zijn liefde en geruststelling had hij mij niet kunnen geven. Maar het was al te laat en mocht niet baten, mijn pijnlichaam was actief geworden en een automatische stroom van negatieve gedachten stroomde binnen.

Het was alsof er iemand op een ‘repeat knop’ had gedrukt. De gedachten die ik dacht waren gedachten die ik vroeg of laat in al mijn relaties had gedacht. ‘Hij vindt andere dingen blijkbaar belangrijker dan mij’, ‘De lol begint er zeker af te raken’ en ‘Ik ben blijkbaar toch niet zo belangrijk voor hem als ik dacht’ en ‘Toen hij verliefd was wilde hij nooit alleen zijn’. Deze gedachten cirkelden door mijn hoofd als een stel gieren boven een prooi en de emotionele en fysieke pijn en verkramping werden steeds groter. Ik voelde een krop in mijn keel komen en een intens verdriet opkomen.

Ik observeerde in mijzelf wat er gebeurde. De steeds toenemende pijn in mijn lichaam, het verdriet, de stroom automatische gedachten en de neiging om mij in die stroom te laten meezuigen. Het voelde alsof ik mij met man en macht aan een boom moest vastklampen om niet het hart van een orkaan ingezogen te worden. Ik vertelde mijn vriend wat er gaande was. Dat er een invasie in mij was van oude emotionele pijn die geactiveerd werd met de bijbehorende gedachten. Maar dat dat niet ‘ik’ was.

Het onderscheid maken tussen dat wat er in mijn lichaam en mijn gedachten gebeurde, bleek wonderlijk te werken. Het gevoel en de gedachten raasden nog even door, maar al snel nam het af, als een storm die ging liggen. Het was net alsof het pijnlichaam voelde dat er geen eer aan de situatie te behalen viel en met zijn staart tussen zijn benen afdroop. Ik was blij dat het aan het wegtrekken was en wist ook dat als ik mij in dat emotionele en mentale geweld had laten zuigen, dat wij nog uren aan de telefoon hadden gezeten en misschien nog dagen een staartje van de verstoring van het evenwicht hadden gevoeld.

Sinds deze helende ervaring van het tij weten te keren heb ik de beslissing genomen me niet meer mee te laten drijven. Me niet meer te laten kapen door het pijnlichaam. En hoewel ik te laat was om het moment vooraf vast te pakken om me er niet mee te laten glijden, kon ik tijdens het woeden van het pijnlichaam in mij eruit breken door te benoemen naar de ander wat er in me gebeurde. Dus ja, delen is ook met het pijnlichaam echt helen.”

Pijnlichamen en liefdesrelaties

Zoals je leest in de persoonlijke verhalen wordt het pijnlichaam vaak actief in liefdesrelaties. Dat is zo omdat het de meest intieme en ingrijpende relaties zijn in ons leven, buiten de relatie met moeder en vader om. Ze raken ons midden in het hart. We voelen ons er vaak afhankelijk van, het gevoel dat de ander je kan maken en breken bijvoorbeeld. De wereld die instort als een liefdespartner wegvalt.

Er is geen intensere relatie, buiten de bloedverwanten om, dan de relatie met een geliefde. Dus ja, daar ziet het pijnlichaam zijn kans schoon. De kwetsbaarheid, de gevoeligheid, de vervaging tussen twee personen, daar schept het pijnlichaam graag zijn bord mee vol.

De drama driehoek, als pijnlichamen elkaar ontmoeten

Ieder mens heeft een pijnlichaam. Niemand groeit pijnvrij op. Deze pijnlichamen, wat dus semi-autonome energievelden zijn, nemen we (on)bewust van elkaar waar. Door familieopstellingen is het mij duidelijk geworden dat wij meer reageren op elkaars energieveld dan op wat iemand zegt of doet.

Als iemand een heel zwaar en actief pijnlichaam heeft, veel actiever en zwaarder dan dat van jou, kan het zijn dat je je niet prettig voelt in het gezelschap van die persoon of dat je die wilt vermijden. Andere mensen met een soortgelijk zwaar en actief pijnlichaam kunnen in de energie van het pijnlichaam van de ander gaan meetrillen waardoor er een grote kans is dat er drama’s ontstaan. Ruzies, scheldpartijen, fysiek geweld.

Ook bij je partnerkeuze speelt het pijnlichaam een rol. Je kunt je als een magneet aangetrokken voelen tot mensen van wie je onbewust aanvoelt dat ze je nog meer van hetzelfde soort pijn kunnen geven als je in je jeugd hebt ervaren. Een relatie kan een soort onbewust gesloten verbond zijn waarbij twee verschillende pijnlichamen elkaar telkens activeren en daardoor voeden.

Je zou kunnen zeggen dat de triggers op elkaar aansluiten. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je telkens op mannen valt die op één of andere manier oude pijn uit je jeugd weer activeren. Hoe vaak hoor je niet verhalen van vrouwen wiens vader aan de drank was, wat ze vreselijk vonden, maar dat ze toch met een alcoholist thuiskomen? Of dat mensen geestelijk of lichamelijk mishandeld zijn en toch een partner aantrekken die hetzelfde doet? Of minder dramatisch over mezelf. Zelf een emotioneel afwezige vader hebben en mannen aantrekken die gesloten of introvert zijn. En maar gefrustreerd zijn over die mannen terwijl deze gevoelens er al veel en veel eerder waren.

En dan ontstaat de dramadriehoek:

De dramadriehoek is dat je er als het ware in ‘gevangen’ wordt en dan steeds de keuze hebt uit drie mogelijkheden, namelijk: het aannemen van de rol van de redder, de aanklager of het slachtoffer.

Iemand die in de ban is van haar pijnlichaam schiet in de slachtofferrol en roept ‘help’ maar wil niet echt gered worden, want dan stopt het aandachtsinfuus. De redder wil redden en de aanklager geeft de redder of het slachtoffer de schuld dat het niet goed gaat. Als we in het pijnlichaam zitten, switchen we razendsnel van slachtoffer naar aanklager en nemen onze partner zo mee de dramadriehoek in.

Degene die aangeklaagd wordt, is in de war omdat hij eerst het slachtoffer tegemoet wil komen met zijn rol als redder. Maar dat moment is snel voorbij want plots wordt hij aangeklaagd.

De zin: ‘Wat ik ook doe, het is nooit goed!’, is er dan ook een uit de dramadriehoek en het is de waarheid als we ons op deze manier ten opzichte van elkaar bewegen.

De communicatie is niet doelgericht en efficiënt. Het is namelijk niet de bedoeling dat het opgelost wordt maar het is de bedoeling van de persoon met het pijnlichaam om zich te voeden. Op deze manier herhalen we op voorspelbare wijze met elkaar een patroon.

Het kan ook minder heftig en opvallend zijn zoals Monique met ons deelt

“Mijn vader was veel afwezig voor zijn werk en vanwege zijn grote hobby autoracen. Als hij wel thuis was zat hij vaak ‘op zijn eiland’, zoals mijn moeder dat noemde. Als ik wel aandacht van hem kreeg was het meestal omdat ik iets niet goed had gedaan of als hij mijn cijfers op school te matig vond. Wat ik als kind miste, was mijn vaders emotionele aanwezigheid, positieve aandacht én emotionele steun.

Ik voelde me als kind verraden door het feit dat hij zo weinig thuis was en zo weinig aandacht voor me had. Ik kon me namelijk niet voorstellen dat er iets in de buitenwereld leuker kon zijn dan ik, mijn moeder en mijn twee zusjes. Mijn conclusie als kind was dat andere mensen en situaties blijkbaar belangrijker waren voor hem en dat deed me veel pijn.

Hoe ik ook mijn best deed, ik kreeg zelden de aandacht waar ik op hoopte. Op één of andere manier ontwikkelde ik in mijn leven een zesde zintuig voor mannen die ook emotioneel afwezig waren en niet echt aandacht aan mij gaven. Nu weet ik dat ik mannen zocht die mijn pijnlichaam konden activeren en versterken. Wat ik ten diepste wilde, was een man die mij emotioneel kon steunen, die mij veel aandacht kon geven en die ‘aanwezig’ zou zijn. Maar waar ik altijd als een blok voor viel waren zelfstandige types. Mannen die in hun gedrag hun prioriteit bij hun werk of passies hadden liggen en die daar meestal ook in hun gedachten erg door in beslag werden genomen. Afwezige mannen dus.

Tot het moment dat ik ging samenwonen ging het meestal goed. Maar op het moment dat we meer vertrouwd met elkaar raakten en we blijkbaar de maskers afdeden begon het gevecht. Ik werd enorm getriggerd door het weer ervaren van te weinig ‘aanwezigheid’, steun en aandacht.

Mijn drama was die van het arme meisje met de goede intenties die onderaan de prioriteitenlijst bungelde van mijn geliefde. Die haar liefde maar niet kan ontvangen. Het drama van mijn partner was die van de arme man met de goede intenties die, wat hij ook deed, het toch nooit goed deed. En die moest vechten voor zijn ruimte omdat die anders door zijn claimende, veeleisende vriendin zou worden opgeslokt.

Onze pijnlichamen werden steeds actiever en door alle drama’s steeds beter doorvoed en krachtiger. Op het laatst was het in al mijn relaties alsof ik in een continue getriggerde toestand rondliep en het pijnlichaam zelden leek te slapen. De relaties waren strijdtonelen afgewisseld met hoge pieken van versmelting en seks.

En omdat ik lang niet bewust was van het fenomeen pijnlichaam bleef ik maar doorgaan met deze verborgen conflicten, net zoals mijn partners. Door mijn malende negatieve gedachten en interne dialogen waarin ik mijn partner beschuldigde en verwijten maakte, raakte mijn pijnlichaam steeds voller en goed doorvoed. Ik kon mijn partner niet meer helder zien en hij mij niet meer. We waren compleet verdwaald in drama en het pijnlichaam werd zo zwaar dat altijd een van de twee ermee kapte. En dat had weer grote drama’s tot gevolg in mijn leven. Een helse vicieuze cirkel.

Voor mij is het inzicht over het pijnlichaam en hoe dat te doorbreken mijn redding geweest uit destructieve relaties.”

Waar Monique veel aan gehad heeft was het volgende citaat van Eckhart Tolle, de uitvinder van het begrip pijnlichaam. Hij schrijft hierover in zijn boek: `Een nieuwe aarde` en ‘De kracht van het nu’:

Pijnlichamen hebben elkaar nodig. De interpretatie van en reactie op de gebeurtenis of situatie die als trigger dient, vinden dan plaats door het filter van een zwaar emotioneel ego. Dat wil zeggen dat de gebeurtenis ervan totaal verminkt wordt. Je kijkt naar het heden door de ogen van het emotionele verleden in je. Met andere woorden: wat je ziet en ervaart zit niet in de gebeurtenis of situatie maar in jou. In andere gevallen, als het wel in de situatie of gebeurtenis zit, versterk je het door je reactie. Deze reactie, deze versterking, is wat het pijnlichaam wil en nodig heeft, waar het zich mee voedt.

Uit: Een nieuwe aarde, Eckhart Tolle, blz. 137

Wat is het nut van het pijnlichaam?

Wat zou de zin ervan zijn dat het pijnlichaam in stand wordt gehouden, of zelfs nog beter doorvoed raakt? Waarom moet oude emotionele pijn uit het verleden telkens weer in het heden tot leven worden gewekt?

Het doel van het versterken van het pijnlichaam is dat je leven en of relaties steeds meer uit balans en verstoord raken en jij steeds ongelukkiger wordt. Tot je het punt bereikt dat het ondraaglijk wordt. Dat het pijnlichaam zo zwaar wordt en je zo je buik vol hebt van alle drama’s dat je besluit DIT WIL IK NIET MEER.

Je wilt een eind maken aan die negatieve gedachten, aan die moeilijke en pijnlijke emoties die je telkens in hun greep hebben.

En pas dan, als je het écht niet meer wilt en kunt en het niet meer werkt om je slecht voelen op een ander af te schuiven en te projecteren. Wanneer je er schoon genoeg van hebt om nog langer in die slachtofferrol te volharden. Pas dan kan je ontwaken beginnen. Dan kunnen eindelijk de verborgen opgeslagen pijnen verwerkt worden en ben je op weg naar lichter en krachtiger leven. Je gaat je bewust worden van wie je werkelijk bent. En dat begint het ontdekken van wat je allemaal niet bent. Niet je gespeelde rollen, niet je gedachten, niet je gevoelens, niet je emoties en niet het slachtoffer. En langzaamaan vang je een glimp op van wie je wél bent; een wijze volwassen vrouw met een kalm bewustzijn.

Een nieuwe aarde, Eckhart Tolle

Een ander waardevol citaat van Eckhart Tolle waar veel vrouwen zich in herkennen wil ik je op deze plaats niet onthouden. Persoonlijk heb ik er veel aan gehad omdat het een ander licht werpt op de hormoongevoelige periodes in ieder vrouwenleven. De triggers bij uitstek om het pijnlichaam te activeren.

Zet je pijnlichaam om in bewustzijn. Een van de beste gelegenheden daarvoor is de menstruatie. Gewoonlijk is het voor veel vrouwen een periode van onbewustheid. Maar je kunt dit omkeren en in plaats van onbewust juist bewuster worden.

Als je weet dat de menstruatiepijn eraan komt moet je, net voordat je de eerste signalen voelt van wat meestal de premenstruele spanningen genoemd wordt, heel alert worden en je lichaam zo volledig bewonen als je kunt. Als het eerste teken zich voordoet, moet je alert genoeg zijn om het te kunnen ‘vangen’ voordat het je over kan nemen.

Het eerste teken kan bijvoorbeeld een sterke irritatie zijn of een flits van woede, maar ook een zuiver lichamelijk verhaal behoort tot de mogelijkheden. Wat het ook is, grijp het voordat het je denken of je gedrag kan overnemen. Dat betekent gewoon dat je er de schijnwerper van je aandacht op moet richten. Als het een emotie is, voel dan de sterke energielading erachter. Weet dat dat het pijnlichaam is.

Elke emotie waar je je aanwezigheid in brengt, bedaart al snel en wordt omgezet. Blijf dan alert en wacht op het volgende signaal van het pijnlichaam. Als het komt, vang je het op, op dezelfde manier als tevoren. Door ononderbroken aandacht en dus aanvaarding komt omzetting. Het pijnlichaam wordt omgezet in stralend bewustzijn, net zoals een stuk hout dat in het vuur wordt gelegd verandert in vuur.

Menstruatie wordt dan niet alleen een vreugdevolle en vervullende uitdrukking van je vrouwelijkheid, maar ook een heilige periode van omzetting, waarin je het leven schenkt aan een nieuw bewustzijn.

Uit: De kracht van het nu, Eckhart Tolle, blz. 145

Hoe kom ik nu concreet van dat pijnlichaam af?

De beste manier om het pijnlichaam zijn greep op jouw leven te laten verliezen is dus je volledige aandacht er naar toe brengen, waardoor je het uithongert. Je hongert je pijnlichaam onder andere uit door zelfobservatie. Zelfobservatie voorkomt dat je in je gevoelens en gedachten duikt en je jezelf erdoor mee laat slepen. Doordat je je gedachten ziet zónder dat je verder gaat denken en je je gevoelens voelt zónder dat je je erdoor mee laat slepen of er conclusies aan gaat verbinden, voorkom je dat het pijnlichaam gevoed wordt.

Je bent namelijk niet je gevoelens of gedachten. Je zou jezelf kunnen vergelijken met een filmdoek en je gevoelens en gedachten met de film. Jij bent het filmdoek, niet de film.

Door een onderscheid aan te brengen tussen wie je in essentie bent en je gevoelens en gedachten, ontstaat er afstand tussen jou en je gedachten en gevoelens. Als je jezelf observeert dan ben je als een getuige die kijkt naar wat er zich allemaal binnen in je ruimte afspeelt.

Dat je in staat bent om je gedachten en gevoelens te observeren is het tweede bewijs dat jij niet je gevoelens en gedachten bent. Door zelfobservatie kun je je bewust worden van je gevoelens en gedachten, zónder dat je je daarmee identificeert/verbindt. Zodra je je identificeert met gedachten en gevoelens vereng je jezelf tot die éne gedachte, dat éne gevoel en verlies je het contact met je essentie, het Zelf.

Op het moment dat je het pijnlichaam voelt binnentrekken en je de gedachten waarneemt die daar automatisch op volgen zónder je daar mee te identificeren of te verbinden, voorkom je dat er drama ’s ontstaan. Het zorgt ervoor dat het pijnlichaam zich niet verder kan voeden en laven aan die drama’s en aan steeds negatiever en krachtiger wordende gedachten. Als je negatieve gedachten geen wortel kunnen schieten, zal het pijnlichaam onverrichter zaken zichzelf terugtrekken. Net als dat gieren ophouden met rondcirkelen als je de prooi weghaalt. En wie was die prooi? Jijzelf.

Zet je drama queen op straat

Je zult merken dat het pijnlichaam beetje bij beetje aan kracht en greep verliest als je leert jezelf te observeren. Dat lukt als je:

• De gekte van je eigen denken in leert zien.
• Jezelf niet identificeert met je gevoelens en gedachten.
• Bij elke keer dat je getriggerd wordt, kunt inzien dat de situatie in het hier en nu een symbool is voor een (pijnlijke) situatie in het verleden. Je kan jezelf dan ook telkens als je getriggerd wordt afvragen: ‘aan wie of wat in het verleden doet deze pijn mij denken?’

De meeste pijn in het hier en nu heeft een parallel in het verleden. Als je die parallel in het verleden hebt ontdekt, dan zal dat je helpen om je niet door bepaalde gevoelens en gedachten in het hier en nu mee te laten slepen. Waarom? Omdat je beseft dat je een oude grammofoonplaat afdraait.

Als een uitgehongerde beer zal het pijnlichaam steeds minder kracht hebben om te jagen en uiteindelijk zal er van het pijnlichaam niet meer overblijven dan een flauw aftreksel van wat het was.

Af en toe zal het pijnlichaam je verrassen met een hongeraanval. En soms zul je erdoor meegesleept worden. Je zult ook merken dat door je toenemende bewustzijn de periodes tussen de aanvallen van het pijnlichaam steeds langer worden. Je zult steeds eerder in staat zijn om je pijnlichaam te onderscheiden en eruit te stappen.

Zelf had ik me zonder hulp hier niet boven uitgewerkt weet ik nu. Ik had echt hulp nodig om dit mechanisme te herkennen en er vooral ook mee te stoppen. En wat vond ik het moeilijk dat ik die hulp nodig had. Want ik was al zo bewust, succesvol en zelfstandig en dan zou ik dit niet zelf kunnen? Tja, daar lag een enorme drempel voor mij om aan de slag te gaan met een therapeut. Maar achteraf ben ik zo blij dat ik het gedaan heb.

Wacht niet langer en ga voor Project Man

Wachten tot het zich vanzelf oplost lijkt aantrekkelijk maar heeft nog nooit iemand geholpen en dat zal nu ook niet gebeuren. Wat wel helpt is je eigen ontwikkeling en zoektocht zien als een project. Net als in je werkende leven waarin je misschien die eigen onderneming van de grond af aan hebt opgebouwd, of die succesvolle carrière. Misschien heb je een leidinggevende functie waardoor jij je hierbij afvraagt; ‘moet dat nou met hulp? Zoiets kan ik toch wel zelf.’

Misschien is het juist heel fijn en helpend dat je op dit gebied, waarin je nog niet succesvol bent, je kunt laten helpen. Laten we het Project Man noemen. En zoals jij projecten op je werk aanpakt, gaan wij dit samen doen met Project Man. Een project dat ook jij tot een goed einde kunt brengen.

Ik kan het je allemaal leren en je daarin begeleiden, maar dit is niet voor iedereen. Dit is alleen voor die vrouwen die het helemaal beu zijn en die écht hun eindman binnen nu en een jaar willen vinden. Hoe ik je daarmee kan helpen? Dat is persoonlijk en voor iedereen verschillend. Daarom nodig ik je uit om een vrijblijvend 1-op-1 gesprek met me in te plannen, zodat we samen kunnen ontdekken wat jij nodig hebt en hoe ik je daarbij kan helpen.

Op de liefde,
Carla