Liefdesverdriet wat is het en is er verschil tussen liefdesverdriet na scheiding en na overlijden

Over liefdesverdriet bestaan veel misverstanden en vooral ook veel vragen. Zoals bijvoorbeeld:

• Waarom doet liefdesverdriet zoveel pijn?
• Liefdesverdriet wat te doen als je er middenin zit?
• Liefdesverdriet hoe lang duurt het?
• Hoe voelt liefdesverdriet?

Maar laten we met het antwoord op de belangrijkste vraag beginnen: wat is liefdesverdriet?

Wat is liefdesverdriet?

Wat er gebeurt in het brein met liefdesverdriet is wetenschappelijk onderzocht bij mensen die nog in de volle pijn van het liefdesverdriet zaten. Conclusie van de onderzoekers? Een bepaald gebied in het brein is volledig ontregeld. Het is het gebied waar verslaving, pijn en genot gevoeld worden en het lijkt dan ook erg op verslavingsverschijnselen. Je moet dus letterlijk afkicken van de ander.

Afkicken maakt dat je gevoelig bent voor depressie en angsten. Neurologisch wordt het je dus moeilijk gemaakt om heldere stappen te maken in liefdesverdriet. Daarom is het belangrijk om iemand te laten rouwen. Hoe lang dat duurt? Dat is totaal afhankelijk van een aantal zaken, onder andere:

• Hoe lang heeft de relatie geduurd;
• Hoeveel leven heb je met elkaar geleefd;
• Je persoonlijkheid, ben je sterk of kwetsbaar;
• Je temperament (ben je extravert of introvert).

Liefdesverdriet na scheiding en verdriet na overlijden

En dan is er nog het grote verschil tussen verdriet over een scheiding en verdriet nadat je partner is overleden. Iemand verliezen aan de dood is rouw, dan is het een definitieve breuk. Bij de dood hebben we rituelen (rouwkaarten versturen, een uitvaart en een graf of een urn). Bij overlijden mag je troost vragen. Je krijgt meer kans om het te beleven en te verwerken en je mag verdrietig zijn.

Bij een scheiding is daarvoor niks geregeld. Als je 15 jaar met iemand bent geweest en het is over dan kan het niet anders dan dat het impact heeft. Liefdesverdriet door een scheiding heeft geen afronding en kan dus ook moeilijker een plek krijgen. Bij dat liefdesverdriet zit ook vaak een schuldkant, bijvoorbeeld naar de kinderen. Het is niet alleen verdriet. Denk ook aan schaamte, schuld, boosheid, angst en eenzaamheid. Het is heel veel en al die emoties gaan ook nog eens alle kanten op. Dat is zwaar en daarom mag liefdesverdriet echt meer erkenning krijgen.

Mijn eigen scheiding

Als ik nog eens terugkijk naar mijn eigen scheiding dan heb, ik met de kennis van nu, jaren rondgelopen met liefdesverdriet zonder dat ik het mij bewust was. Er was rouw maar ik rouwde nog niet. Ik was echt van de kaart maar moest toch door vond ik, omdat er kinderen waren en eigen bedrijven. Ik zei ook regelmatig ‘dankzij de kinderen functioneer ik nog’.

Op de krachtkant ben ik doorgegaan omdat er mensen van mij afhankelijk waren. Kinderen en heel wat personeelsleden. En ach, dat zijn allemaal geen bewuste besluiten. Je doet gewoon je ding, iedere dag weer je bed uit en nadat je dat 365 keer gedaan hebt is er een jaar voorbij en hoop je dat de tijd de pijn doet slijten.

Maar helaas werkte dat toch niet zo bij mij. En bij heel veel mensen niet. Niet verwerkte pijn is als een ballon onder water willen duwen. Hier duw ik het onder water en hup, wat later plopt die ballon toch weer onverwachts op. En zo belandde ik na jaren in een burn-out waarbij ik lichamelijk en geestelijk flink van de kaart was en depressief werd. Zo kwam ik de uitgestelde rouw alsnog tegen. Een hele pijnlijke maar ook een hele heilzame en leerzame periode voor mij.

Ben ik al toe aan een nieuwe relatie?

Een belangrijke graadmeter om te weten of je na dat intense liefdesverdriet al toe bent aan een nieuwe relatie is of je bij nieuwe contacten in de vergelijkstand komt. Als je mannen nog te veel vergelijkt met je ex, dan kan het zijn dat je nog te veel verdriet hebt en nog niet volledig afstand hebt genomen van hem. Dus de vraag is altijd, is de stoel naast je al echt vrij?

En natuurlijk mag je af en toe terugkijken. Maar voel je je daar echter heel erg naar bij, dan ben je waarschijnlijk nog niet toe aan een nieuwe relatie.
Of als je nog iedere dag aan je ex denkt, dan is het nog te vroeg.
Als je iedere week nog behoefte voelt om met een vriendin de ex door te nemen, dan is het nog te vroeg.

Ik spreek dagelijks vrouwen met vragen over de liefde en de vraag ‘hoe weet ik nu of ik er al aan toe ben?’ En heel vaak is dat echt nog niet zo. Hoe graag ik iemand ook help bij een nieuwe gezonde liefde. De ruimte naast je moet eerst beschikbaar zijn, écht leeg zijn zonder dat daar nog iemand een plaats inneemt. Dus weer die vraag; Is de stoel naast je wel echt vrij?

Het verdrietige verhaal van Ellen

Deze week nog sprak ik Ellen die wel heel graag wilde daten maar er echt nog niet aan toe was. Ze was 17 jaar getrouwd geweest, twee kinderen, 1 thuis en 1 op kamers. Aan hun scheiding ging vooraf dat ze langzamerhand steeds meer uit elkaar groeiden. Druk met werk en de kinderen. Hadden ze vroeger nog wel eens gesprekken over het leven, hun dromen en gevoel, later gebeurde dat bijna niet meer. Ja ze praatten wel, maar vooral over gewone zaken, de kinderen, hun werk, politiek. Ze merkte al wel dat het afnam en bracht het ook wel eens ter sprake. Maar toen haar tweede dochter ook aanstalten maakte om uit huis te gaan vroeg ze zich af “maar met wie praat ik dan nog?”

Dit besprak ze met haar man en ze stelde voor om weer echt met elkaar in gesprek te gaan en daar eventueel hulp bij te zoeken. Hij haakte af. Voor hem hoefde dat niet meer. Het ging toch goed zo en omdat ze het niet los kon laten en er telkens opnieuw over begon heeft hij de scheiding aangevraagd. Dit heeft zich iets meer dan een jaar geleden afgespeeld en ons gesprek was nog doorspekt van boosheid op hem. Dat hij er niet meer voor wilde gaan. En van frustratie en schuldgevoel over zichzelf dat ze er zelf niet eerder over begonnen was en dat de dochters dit moesten meemaken.

Was de plaats naast haar al vrij? Nee, haar ex-man zat nog naast haar en tijdens ons gesprek kon ze dit voor het eerst zelf voelen. Ze zei: ‘Eigenlijk ben ik nog heel verdrietig’. En daar gaat ze nu eerst tijd voor maken, voor haar uitgestelde rouw. Daar ben ik blij mee want hoe beter het verleden verwerkt is met de ex of de overleden partner, hoe minder er vergeleken wordt met de nieuwe dates of partners.

Waarom doet liefdesverdriet zo’n pijn? 

Waarom doet liefdesverdriet zo’n pijn en kun je er iets aan doen? Jazeker, daarom heb ik hieronder 6 tips voor je.

Over je liefdesverdriet heenkomen (6 tips)

1. Probeer zoveel mogelijk het contact met je ex te beëindigen. Hebben jullie samen kinderen, dan moet je de ouderrol natuurlijk op je nemen. Maar blijf elkaar niet op de hoogte houden van de fases van het rouwproces waar je in zit. Je hebt in het verleden veel met elkaar gedeeld, maar daar mag je nu per direct mee stoppen.

2. Heb geen seks meer met je ex. Nee, ook niet als je altijd wel lekker samen kon stappen. Of als het in bed altijd prima ging. Doe het niet. Wij vrouwen maken hormonen aan die maken dat we weer gaan hunkeren naar die ex. Mannen kunnen dat makkelijker, dit ontkoppelen. Word geen friends with benefits. Dan zijn jullie namelijk twee mensen die niet echt afscheid van elkaar kunnen en durven nemen.

3. Belangrijk! Sluit vriendschap met je gebroken hart. Accepteer dat je een gebroken hart hebt. Fysiek en lichamelijk heb je echt een knauw gekregen en soms is het zo heftig dat het kan lijken op een hartinfarct. De hartspier is vertraagd en pompt niet meer goed rond en dat noemen we het Gebroken Hart Syndroom. Dit is geen grapje hoor, dit bestaat echt.  Accepteer dus dat je deze pijn hebt en ga naar de pijn toe in plaats van dat je er van weg gaat. Kijk daarbij naar je draagkracht. Doe het niet in je eentje, zoek professionele hulp en schaam je niet. Of zoek een stevige, volwassen en betrouwbare vriendin. Het is een serieuze aandoening.

4. Je móét boos worden op je ex. Vrouwen vinden dat vaak lastig en gaan het gedrag van hun ex goedpraten. Ze zien redenen waarom hij er ook niks aan kon doen en we plaatsen onszelf vervolgens soms zelfs in diskrediet. Niet doen. Ga opschrijven wat de ander niet leuk deed. Wat ie zei, hoe hij tegen de kinderen was. Geef jezelf toestemming om alles van hem te vinden wat je maar je denkt. Of ga hardlopen, boksen, hard schreeuwen op het strand of je auto op een stille weg zetten en schreeuw je pijn maar eens van je af. Het begint met ‘je mag boos worden’.

5. Neem wraak in je hoofd. Het klinkt gek maar wat echt helpt is wraak nemen in je hoofd. Doe de ander niks aan, maar je mag er wel over denken en fantaseren. Bedenk wat je die persoon aan kunt doen. Beschimmeld eten door de brievenbus, zijn auto met een sloophamer bewerken. Zijn oude liefdesbrieven in stukken knippen en terug sturen. Tegen zijn mooie nieuwe fiets aanrijden. Je mag alles denken. Geef jezelf toestemming om dat te doen. Het lucht gek genoeg erg op. Maar weet je wat uiteindelijk de allerbeste wraak is en ook het meest doeltreffend? Word zelf heel gelukkig.

6. Ga jezelf herontdekken. Ga op zoek naar je eigen krachtbronnen en wat je leuk vindt in je leven. Wat heb je in je relatie nagelaten, niet meer belangrijk gemaakt? Wilde jij graag sporten, maar had je binnen je relatie geen tijd daarvoor? Ga nu sporten. Hield je erg van de salsa dansen maar heb je dat niet gedaan omdat hij niet mee wilde? Ga de salsa dansen. Dit is hét moment om het op te pakken en kies het liefst voor nieuwe dingen. Daar ligt je geluk.

Dit echt los willen/kunnen komen is volgens mij wel een van de belangrijkste en tegelijkertijd een van de moeilijkste dingen in het rouwproces. Janet die ik geholpen heb bij het vinden van een nieuwe liefde startte zo bij mij omdat het haar maar niet lukte om los te komen en dat hebben we eerst aangepakt.

Ze wist wel dat het beter was om geen contact te hebben, maar dat vond ze nog niet makkelijk. Ze bleef hem toch telkens weer opzoeken via WhatsApp en dat gebeurde redelijk onbewust en manipulatief. Want de reden was dat ze contact moesten hebben vanwege de kinderen. Het was zo handig om even wat af te spreken, maar ja wat gebeurde er? Ze merkte dat ze hem in de gaten hield met zijn online verkeer. Was hij nu alweer online? En met wie zou hij in gesprek zijn, want het was niet met haar? En dat ze ook zo en passant vroeg ‘hoe is het eigenlijk met je?‘ En zo was ze weer dagen van slag en had ze hem weer helemaal naast zich op de stoel gezet.

Zij gebruikte dus het excuus van de kinderen om hem niet los te hoeven laten. En om telkens weer te wentelen in pijn die zo ook niet kon helen. Definitief loslaten is niet makkelijk maar het is het enige wat werkt als je opnieuw gelukkig wilt worden. Janet is momenteel weer heel gelukkig met haar nieuwe liefde Paul, wat niet zonder deze definitieve stappen had kunnen gebeuren.

Hoe lang duurt liefdesverdriet?

Hoe lang duurt liefdesverdriet en is er een moment waarop je ineens wéét dat het liefdesverdriet klaar is? Wanneer je klaar bent met rouwen is voor iedereen anders. De een voelt ineens ‘als er nu een leuke man aan de deur belt, dan doe ik open.’ Voor de ander is het een proces.

Hoe lang duurt het voor de scherpe randjes eraf zijn? De eerste 3 tot 4 maanden zijn scherp. Je kunt dan denken aan:

• Slecht eten
• Slecht slapen
• Veel huilen
• Wanhoop
• Angsten
• Niet genieten van leven
• Somberheid
• Denken dat het nooit meer anders zal voelen.

En je kunt ook ineens terugvallen. Drie stappen vooruit en 1 achteruit. Bijvoorbeeld als hij jarig is. Of als je hem met iemand anders ziet op Facebook. Of je ruikt iets wat je terugbrengt naar de tijd met hem.

Dit laatste is zo’n herkenbare in mijn eigen leven. De scheiding was bij ons in december. De koude decemberlucht en sneeuw hebben mij jarenlang teruggebracht naar die pijnlijke periode. Dan stapte ik vrolijk naar buiten en zonder iets aanwijsbaars voelde ik me ineens heel verdrietig. Zo uit het niets. Pas later heb ik deze ervaringen aan elkaar kunnen koppelen.

Ik vertel er graag over want er is maar weinig over bekend. Het zou mij in die verwarrende tijd zeker geholpen hebben. Dat je weet dat dit bij het verwerken hoort, wat je kunt doen om jezelf te beschermen als je dit weet. Toen ik deze link met lucht, geur en tijd van het jaar eenmaal wist, ben ik met de decembermaand veel zorgvuldiger omgegaan. Zorgen voor fijne momenten, vriendinnen die ik mocht bellen. Ik was voorbereid.

Het moment dat je verdriet over de beëindigde relatie klaar is

Een belangrijke graadmeter of je over je ergste liefdesverdriet heen bent, is als je niet meer onderuit gaat bij life-events. Dat je niet meer emotioneel raakt als je hem onverwacht in een winkel tegen het lijf loopt. Als je voelt dat je wat afstand kunt nemen. Je hoeft het nog niet leuk te vinden, je mag schrikken en even in de war zijn. Maar als je afstand kunt nemen van je eerste opwellende gevoelens of gedachten dan gaat het al een stuk beter met je. Dat je denkt ‘hij is jarig. O ja, en dan weer door’. Als dit er is, kun je verder.

Als je hier bent is je rouw niet meer rauw en kun je mogelijk weer verder met je  liefdesleven.

Voel jij nu ‘ja ik ben er al grotendeels doorheen en wil me heel voorzichtig weer eens oriënteren op een nieuwe liefde’ bestel dan mijn boek Vind je eindman of vraag een gesprek aan en ontdek wat er nog nodig is om de liefde in je leven te krijgen.

Voor nu sterkte en kracht als je nog liefdespijn hebt en ik wens je een gezonde liefde voor de toekomst. Die bestaat en is er ook voor jou.

Hartelijke groet,
Carla

PS: Werd je moedeloos van de lap tekst hierboven? Je kunt ook luisteren, want ik heb een podcast over de belangrijkste punten van dit artikel over liefdesverdriet gemaakt.