Afgelopen week ben ik geraakt door de vraag van Marleen. Die vraag gaat over leegte en eenzaamheid. En die eenzaamheid en leegte komt nu dubbel zo hard op haar af in deze tijd met corona. Niet aangeraakt worden, geen knuffels en geen mensen zien.

In mijn boek schrijf ik bij de fabels over hoe wij vaak de liefde zoeken om onze eigen leegte niet te voelen of om onszelf te troosten. Meestal gaat dat onbewust. Ik schrijf daar ook over een stuk van mijn eigen leven. Hoe ik dat heel lang gedaan heb, zonder dat ik het wist. Met heel veel relatiepijn tot gevolg.

De zoektocht in liefde en leegte speelt voor heel veel mannen en vrouwen. Daarom vertel ik er graag wat meer over. Wat Marleen nu tegenkomt zijn zingevingsvragen, levensvragen. Die gaan over eenzaamheid en leegte. Haar vraag is nu: wat doe ik daarmee? Het kan zo razen in haarzelf, als ze zo verdrietig is en zo in de leegte komt.

 

De therapiefase voorbij

Ik heb dat zelf ook ervaren, ik heb heel veel therapie gedaan. Maar op een bepaald moment ben je de therapiefase voorbij. En dan gaat het erom of je het uit kunt houden met deze leegte. Ik noem het ook wel de existentiële eenzaamheid. Dat is een eenzaamheid die we uiteindelijk allemaal tegenkomen. De een bewuster dan de ander. Want je komt alleen en je gaat alleen. En dat diepere besef kan leegte, angst en verdriet teweegbrengen. Dat deze leegte, die in het licht van ons totale leven een neutraal gegeven is, zoveel pijn doet is omdat we het projecteren op ons huidige leven. Of andersom gezegd: ons huidige leven van geen partner hebben, projecteren we op deze leegte. Die we daarmee als heel groots en verdrietig ervaren.

De kunst van het leven is in mijn ogen om het uit te houden met dit soort diepe pijn, diepe inzichten en soms diep verdriet. En dat is het aankijken, erbij blijven, erin gaan. Jezelf niet afleiden met van alles. Zit ermee en je zult ervaren dat het in het oog van die orkaan weer stil en rustig wordt. Pijn is vooral heftig en groot omdat we het meestal wegdrukken als een bal onder water. Maar het laat zich niet wegdrukken, het wil gevoeld en doorleefd worden. En je zult jezelf verrassen, als je de pijn die je voorheen wegstopte verwelkomt en toelaat hoe zacht en warm je jezelf erna voelt. Weer een stukje van de pijn losgelaten. Dus probeer ermee te zitten zonder dat je het weg wilt werken. Dan ga je van de leegte in één keer naar de volheid. Dat is het één zijn met het al.

We zijn al-een

Dat is waarom wij stiltes nodig hebben, dat is waarom we momenten van inkeer nodig hebben. Iedere dag, om ons te verbinden met het grotere geheel, met God, de kosmos of hoe je het ook noemt. Het gaat erom dat we ‘het al’ voelen, het ‘al – een zijn’. En op het moment dat je dat beseft, ben je eigenlijk nooit meer echt alleen.

Maar waarom trekt het dagelijks leven hier dan zo’n zware wissel op? Omdat je voor de zoveelste keer alles alleen regelt. Je je alleen voelt of je zorgen maakt. Het op deze momenten zelf soms heel moeilijk te ervaren is dat er ook volheid er is. Daar ben je dan even niet mee verbonden. Maar dat wil niet zeggen dat het weg is, je kunt het dan alleen niet voelen.

Je hoeft niet af te zijn

In mijn eigen leven heb ik heel lang gedacht: dit moet ik eerst allemaal oplossen, ik moet dat eerst allemaal goed doorwerken en voelen voor ik toe ben aan een relatie. Maar wat ik me realiseerde, is dat het bewustzijn hierover het allerbelangrijkste is. Dat ieder mens leegte heeft. Dat het in het leven de kunst is om daar goed mee om te gaan. En ook om dit te zien als een soort doorgang, een spirituele doorgang. Dat er een veel groter geheel is, veel groter dan wij doorgaans beseffen. En de valkuil is dat we vinden dat we eerst af moeten zijn. We moeten dit eerst allemaal kunnen in onszelf. Maar mijn ervaring is dat we dit juist leren door de relaties aan te gaan, liefdesrelaties aan te gaan.

Want waar ik voor wil waken is dat we denken dat we dit omarmen van de leegte eerst moeten bereiken voor we een liefdesrelatie kunnen hebben. Het is precies andersom. Relaties helpen ons om dit in onszelf helder te krijgen. Want om je gelijk uit een droom te helpen: Binnen een liefdesrelatie komen we de eenzaamheid ook tegen. En wat we dan vaak doen, helaas, is dat we dat projecteren op onze partner. ‘Hij geeft me niet genoeg’, ‘Hij hoort me niet’, ‘Hij ziet me niet’ of ‘Onze relatie is niet voldoende’. Maar niemand kan onze innerlijke leegte vullen, dat kunnen we alleen zelf. Eenzaamheid is een deel van ieder mensenleven. En we zijn ieder zelf verantwoordelijk om met onze eigen eenzaamheid om te gaan, en daar een weg in te vinden. Om van de leegte naar de volheid te gaan.

Eckhart Tolle zegt het prachtig: ‘Als je teleurgesteld bent in de liefde, stop niet met de liefde te zoeken. Ga iedere keer verder. Zoek door. Want juist in het vinden van een relatie, of in het beleven van een relatie met een liefdespartner kun je dit soort dingen ontwikkelen.’

Mijn eenzaamheid

Ik ben zelf heel lang alleen geweest, ik ben nu alweer een tijd samen met Steven. En ik zie dat alles wat ik in mijn leven alleen tegenkwam, kom ik nu met Steven ook tegen. Maar wat het makkelijker maakt, is dat we een deel samen doen, maar ook een deel apart. En soms bereik je elkaar dan wel en soms niet. Maar het besef dat we dit samen doen ook al lopen we soms een stukje onze eigen weg, maakt dat we een heel fijn leven met elkaar hebben.

Want je persoonlijke leven ontwikkelt zich gewoon verder door. Je persoonlijke ontwikkeling is je eigen verantwoordelijkheid en dat gaat met een relatie even zo hard door. Daar kun je treurig van worden of blij van worden. Ik word er blij van. Want het betekent dat je én een relatie kunt hebben waar je blij en gelukkig mee bent én je eigen leven verder persoonlijk kunt ontwikkelen. Wat is er mooier dan dat?

Leegte is eigenlijk van een grote schoonheid. Als we deze leegte niet kunnen voelen, kun je nooit de liefde, nooit de volheid voelen. Dus leegte is eigenlijk de opstap naar eenwording met alles wat er is. Inclusief je partner. Dat gaat mee in dat grotere verhaal wat we allemaal als individueel mens hebben.

Dit wilde ik heel graag persoonlijk delen. Ik hoop van harte dat je op zoek gaat en blijft naar de liefde en dat de relatieliefde niet alleen gezien wordt als opvulling van de leegte. Partnerliefde is heel erg een persoonlijke groeiweg. Het verdiept, het schuurt, schudt wakker, het maakt blij en vervult. En je wordt heel erg met je eigen verwachtingen geconfronteerd. En dat helpt in het proces van heel wording.

Kun je hulp gebruiken bij het zoeken naar de liefde? Op vrijdagavond 1 mei geef ik weer mijn gratis online Webinar ‘Hoe je in 5 stappen jouw eindman vindt’ (uiteraard aangepast aan deze corona-tijd). Doe je mee? Schrijf je dan hier in.

Op de liefde, ook nu.

Hartelijke groet,
Carla